نړیوال سیاست کې د اړیکو رغون عموماً له پېچلو او اوږدو پړاوونو تېریږي. لکه د روانو اوبو په څېر، کله ارام بهیږي او کله د سېلابي څپو په څېر ګډوډي رامنځته کوي. په همدې ډول د ملتونو اړیکې د تاریخ په اوږدو کې د جګړو، سوله‌ ییزو تفاهماتو او سیاسي معاملاتو له ازموینو تېرې شوې. 

دې بهیر کې هوښیار ملتونه د ارزښتونو په ساتنه کې له مبارزو استفاده کوي، څو خپل برخلیک ته مثبت بدلون ورکړي. دوی چې کله د استقلال واګي په خپل لاس کې واخلي، بیا د ډیپلوماسۍ، هوښیارۍ او نه ستړي کېدونکو هلو - ځلو پر مټ د ځان پر وړاندې د نړۍ منفي لید بدلوي. 
افغان ولس چې څو لسیزې یې د اشغال خاتمې لپاره ستړې او قربانۍ ورکړې، په همدې ډول یې د ځان پر وړاندې د زبرځواکې نړۍ سیاست بدل کړ. دا هېواد اوس وروسته له څو لسیزو جګړو د یوه نوي تعامل په درشل کې دی. هغه امارت چې اشغال ته د تسلیمۍ پر ځای یې د اسلامي او ملي دریځ مراندې ټینګې کړې، خدای نظامي او سیاسي بری ور په برخه کړ. اوس نړۍ د اسلامي امارت حقیقت منلو ته غاړه ږدي.

هغې امریکا چې د اسلامي امارت پر غړو یې جایزې ایښې وې، نن له خپل دریځه شاتګ کوي او لګول شوې جایزې باطلوي. دا پرېکړه د سیاسي بدلون مهم سیګنال او په دې ډګر کې د اسلامي امارت مهمه لاسته راوړنه ده.
کله چې هېواد آزاد شي، د جګړې اور مړ کیږي او سیاسي تعامل را ټوکیږي. بیا دریځونه بدلیږي او نوې اړیکې جوړیږي. دا ثابته ده، چې کله یو ملت له امتحانونو بریالی ووځي، نړۍ اړ کیږي چې حقیقت یې ومني. بیا په کې د تحریمونو او سیاسي فشارونو ځای متقابل تفاهم او عملي همکاري نیسي.

امریکا د افغانستان کورنیو چارو وزیر خلیفه سراج الدین حقاني پر سر ۱۰ میلیونه او د اسلامي امارت پر دوو نورو غړو پنځه - پنځه میلیونه ډالره اعلان کړې جایزې باطلې کړې، چې دا د امریکا د سیاستونو نوی لیدلوری او د افغانستان د نوي واقعیت سره د دوی عیار کېدل دي.
حافظ انس حقاني له الجزیرې سره مرکه کې ویلي، امریکا دا ګام له اسلامي امارت سره د اړیکو پیاوړتیا لپاره پورته کړی. ښکاري چې امریکا د افغانستان نوي حکومتي جوړښت سره د تعامل لپاره چمتو کیږي. که دا تعامل دوام وکړي، ممکن نږدې وخت کې امریکا نور بندیزونه هم لغوه کړي او د اسلامي ارزښتونو په چوکاټ کې د دواړو هېوادونو ترمنځ اړیکې پراخې شي.

له بلې خوا د اسلامي امارت له بیا حاکمیت وروسته په لومړي ځل زلمي خلیلزاد کابل ته سفر وکړ او دلته یې له خپلو همکارانو سره یوځای د اسلامي امارت له حکومتي مشرانو سره لیدنې وکړې. دا لیدنې له اسلامي امارت سره د رغندو اړیکو پر لور بل مهم ګام دی. 
د بهرنیو چارو وزیر مولوي امیرخان متقي دغې پلاوي سره د لیدنې پرمهال ویلي، باید د شل کلنې جګړې له کړاوونو راووځو او د سیاسي او اقتصادي اړیکو رغول پیل کړو.

دغه راز اسلامي امارت د حسن نیت ښودلو په موخه یو امریکایي وګړی هم له زندانه خوشی کړ، چې ‏د امریکا د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو دا چاره د افغانستان او امریکا په اړیکو کې مثبت او رغوونکی ګام وباله.
اوس یې وخت دی چې امریکا او نوره نړۍ اسلامي امارت د یو واقعیت په توګه درک کړي او ورسره تعامل وکړي؛ ځکه دا تعامل د افغانستان ترڅنګ سیمې او نړۍ لپاره هم په ګټه ده. که امریکا واقعي نیت لري، چې له افغانستان سره اړیکې ورغوي، نو نور دې له بې ځایه او بې معنا فرمایشاتو تېر شي او د افغانستان اسلامي امارت سره دې د جوړښت او تعامل لاره غوره کړي.

په داسې حال کې چې اسلامي امارت د افغانستان په سیاسي، اقتصادي او امنیتي اړخونو کې مهم پرمختګونه کړي، دا د امریکا او نړۍ لپاره ښه فرصت دی، چې له دې نظام سره د تعامل له لارې مشترک اهداف تعقیب کړي.
 تاریخ ثابته کړې چې نړۍ بلاخره د هغو ملتونو واقیعتونه مني، چې له ازموینو بریالي راوځي. 

نړیوال سیاست کې له حقیقتونو انکار ګران دی. اسلامي امارت د نظامي او سیاسي مبارزې اوږد بهیر تېر کړی. اوس د تعامل او تفاهم نوې مرحلې ته داخل شوی. دوی د بندیزونو نرمښت، اقتصادي همکاریو او سیاسي تعاملاتو پرمختګ لپاره امریکا ته شفاف سیګنال وړاندې کړی.
که امریکا او نوره نړۍ د افغانستان دې واقعیت ته په رښتیني ډول غاړه کېږدي، دا به د افغانستان ترڅنګ د ټولې سیمې د ثبات، امنیت او اقتصادي پرمختګ لپاره ګټور وي؛ ځکه اړیکې د تحریمونو او فشارونو پر ځای د متقابل تعامل له لارې وده کوي.

که نړۍ له پخوانیو سیاسي تعصباتو تېر شي او د اوسني افغانستان واقعیت ومني، دا به د افغانستان او سیمې ثبات لپاره غوره پیل وي. بیا به د تاوتریخوالي او تحریمونو ځای متقابل درناوي، اقتصادي همکاري او سیاسي تعامل ونیسي، چې دې کې د ټولو ملتونو او هېوادونو ښېرازي نغښتې ده.